Kamieniec-Podolski

KAMIENIEC-PODOLSKI 

 

   

Kamieniec Podolski – miasto nad Smotryczem.

Pierwsza wzmianka odnosi się do połowy XIV wieku. Rządy polskie ustabilizowały się w Kamieńcu od 1430 roku, gdy został przyłączony do Polski i w roku 1434 gdy został stolicą nowo utworzonego województwa podolskiego. Na mocy 1672 zawartego przez Michała Korybuta-Wiśniowieckiego traktatu w Buczaczu Kamieniec wraz z Podolem i województwem Bracławskim należał w latach 1672-1699 do Imperium osmańskiego jako czternasta w Europie prowincja - Ejalet kamieniecki. W Kamieńcu, (stolicy Ejaletu) ulokowano potężny, jeden z pięciu największych - obok Belgradu, Budy, Kandii i Bagdadu - garnizonów Imperium Tureckiego. Ziemie te wróciły do Rzeczypospolitej na mocy Pokoju w Karłowicach 1699. Po odzyskaniu miasta, zgodnie z traktatem pokojowym, minaret z półksiężycem pozostawiono. Ustawiono na nim drewnianą figurę Matki Boskiej. Od 1793 r. w granicach Rosji, Kamieniec został siedzibą guberni podolskiej, później tylko powiatu kamienieckiego. W 1920 roku znalazł się na terenie radzieckiej Ukrainy. Przez długi czas był siedzibą obwodu w Ukraińskiej Republice Radzieckiej, przeniesioną później do miasta Chmielnicki (d. Płoskirów).

Zabytki

istniejące:

• Stary Zamek
• Nowy Zamek z 1621 r.
• Most kamienny z XVI wieku (tzw. Most Turecki)
• Katedra katolicka p.w. śś. Piotra i Pawła z 1483 r.
• Kościół p.w. św. Mikołaja i klasztor dominikanów w stylu barokowym z 1616 r.
• Kościół franciszkanów z pocz. XVII w. (ob. cerkiew prawosławna, brak górnej części wieży)
• Klasztor franciszkanów z XVII wieku
• Kościół trynitarzy z 1712 r. w stylu barokowym (ob. cerkiew)
• Kościół i klasztor dominikanek
• Ratusz z końca XIV wieku
• Kościół ormiański p.w. Zwiastowania NMP z XVI w. (ob. cerkiew św. Mikołaja)
• Ormiański dom handlowy z 1479 r.
• Studnia ormiańska z XVIII wieku
• Obwarowania miasta
  • Brama Miejska z XVI wieku
  • Baszta Batorego z 1585 r. (podwyższona w 1785 r.) z Bramą Wietrzną i prochownią
  • Brama Polska (Lacka) z pocz. XVI wieku z barbakanem
  • Brama Ruska z XVI wieku z orłem z królewskim herbem Ciołek z barbakanem i tamą na rzece
  • Baszta Kuśnierska z 1583 roku i synagoga rzemieślnicza z 2 poł. XIX wieku
  • Baszta Ślusarska z końca XIV wieku
  • Baszta Janczarska (Rzeźnicka, Garncarska) z końca XVI wieku
• Koszary Zawadzkiego z 1780 r.
• Kolegium jezuickie z 1611 r.
• Baszta ormiańska z 1495 r. (pozostałość kościoła św. Mikołaja)
• Katolickie seminarium duchowne z 1782 r., Rynek 18
• Cerkiew śś. Piotra i Pawła z 1580 r.
• Cerkiew św. Trójcy (rekonstruowana)
• Kościół ormiański p.w. św. Mikołaja (ob. cerkiew)
• szkoła karmelitów, ul. Tatarska 10
• Pałac Czartoryskich z XVIII w., ul. Zarwańska 13 (ob. misja greckokatolicka)
• Kamienica przy Polskim Rynku 8 z tablicą fundacyjną z 1735 r.

nieistniejące:

• Kościół karmelitów z 1717 r. (od XIX w. sobór prawosławny, wysadzony w powietrze w latach 30. XX w.)
• Kościół jezuitów (rozebrany w 1833 r., obecnie w tym miejscu znajduje się szkoła), ul. Tatarska 13
• Brama Stanisława Augusta (dawna Brama Polna)
• Kościółek św. Katarzyny z XIV wieku (pomiędzy klasztorem franciszkanów i pałacem biskupa), zniszczony w 1 poł. XIX wieku
• Dwór starostów kamienieckich (zburzony po 1945 r.), ul. Dominikańska 2
• Synagoga Olter Szile przy Bramie Garncarskiej
• Pałac komendanta twierdzy z XVIII wieku, Rynek Ormiański